Asr-ı Saâdet Metodu
İnsanın yaratılış gâyesi imân ve duâdır. Esmâ-i hüsnâya ayinadarlık yapmaktır. Elmas kabiliyetlerini inkişaf ettirerek mânevî olarak taâllümle tekemmül etmektir. Böylece insan önce merkezine enfüsî tefekkürü alarak imân-ı billahtan sonra marifetullah mertebelerine ulaşır.
İnsan enfüsü terk ederek afaka dalarsa malayânî ma’lumatlar nazarını dağıtır. Bazen de afaktaki kuvvetli esbaplar nazarları kendisine celb eder. İnsan yine mâhiyeti gereği esbaba mânâ-i ismi ile bakmaya ve gelişen hâdiselerin esbaptan zuhur ettiğine hükmedebilir
İnsan enfüsî boyuttaki imân, duâ ve ubûdiyet vazîfelerini ihmal ederek, hâdisat-ı âlemin geniş dairesinde cereyan eden ve ara sıra vazîfesi bulunan boğuşmaları ta’kip etmeye başlar ki bu boğuşmalar, vehim ve vesveselerle kalb, vicdan ve ruhu sıkmaya başlar. İşte bu sırdan dolayıdır ki sohbet-i dünyevîye-i siyâsiye kalbleri ifsâd, akılları geveze eder.
Allah(cc), şu insan bedeninde ruhun yaşayabilmesi için çok mütenevvi hissiyat ve kuvvetler yerleştirmiştir. Lâkin insandaki bu kuvvet ve duygulara İslâmiyetçe bir hat ve sınır tayin edilmiş ise de yaratılış olarak sınır konulmamıştır. Yani Cenâb-ı Hak ruhumuza yerleştirdiği o sınırsız duyguları peygamberler ve dinler ile istikamet ve kayıt altına almıştır.
Bir insanın niyeti çok iyi olabilir. Ancak niyeti kâinattaki yaratılış kânunlarına uygun olmalıdır. Çok insanlar var ki, iyilik niyetiyle fenalık yapıyorlar. İmkânsız bir işi talep eden kişi hem kendisine hem de çevresine zarar vermekten kurtulamaz. Onun için bu dünyada faydalı bir iş yapmak ve bir çığır açmak isteyen, âdetullah ve sünnetullah tabir edilen yaratılış kânunlarına uygun hareket etmezse, niyetinin aksiyle ceza görür. O zaman Allah’ın bizlere verdiği akıl nimeti ve irâde donanımı ile niyetlerimizi kâinatta geçerli olan yaratılış kânunları doğrultusunda sarf etmek durumundayız.
Mü’minlerin amacının meşruluğu kadar, aracının da meşrû olması gerekir. Bir Müslüman’ın amacı ilâ-yı Kelimatullah (Allah’ın dinini yeryüzüne tebliğ etme) olacaksa, aracının (metodunun) sünnetullah(Allah’ın kânunları) olması gerekir. Kendini en güçlü zanneden Müslümanların bu güçlerini sünnetullah ile kontrol altına almaları gerekir ki, kâinatta cari olan yaratılış kânunlarına uygun hareket edilmiş olunsun. İşte o zaman Allah (cc) niyet ve metot birliğini (sünnete uymayı) yerine getiren Müslümanların fiillerinin fütuhatını (fethini) yaratacaktır inşâallah.
İslâmiyet, Peygamber Efendimizin (asm) fiillerinin, sözlerinin ve tavırlarının hayata geçmiş şeklidir. Nasıl ki kâinat cisimleşmiş Kur’ân ise, Efendimizin(asm) hayatı da yaşanmış Kur’ân’dır. Efendimiz(asm) Kur’ân’ı âdeta “hüve hüvesine” hayatına geçirmiş ve yaşamıştır. Bu sebeple asr-ı saâdetin tüm karelerini hayatımıza mihenk taşı yapmalıyız. Çünkü tüm zamanlar bir hat üzerinde devam edip gitmez. Zaman senevî daire gibidir. Onun için saâdet asrı tüm zamanların merkezinde dairesel olarak durmaktadır. Her asra, Asr-ı Saâdetin bir izdüşümü ve dersi vardır. Belki zamanların ve asırların kişileri değişmektedir, ancak yaşanan olaylar değişmemektedir.
Demek ki her asır yaşadığı olayların çıkış noktasına asr-ı saâdetten bir yol bulabilir ve bulmalıdır. Çünkü bütün zamanların sıkıntılarının çözümü Kur’ân’da ve Peygamberimizin (asm) hayatında vardır. Onu atlamak ve başka çözüm yolları aramak nefsî ve hissî olur. Âyette de Peygamberimize uymaya kesin emir vardır: “Deki: Eğer Allah’ı seviyorsanız peygambere uyun ki; Allah’ta sizi sevsin (Âl-i İmran Sûresi: 31).”
Vazifelerimizi sünnet ölçüsünde hayata tatbik etmek durumundayız. Çünkü sünnet, müslümanların istikametli duruşu ve doğru metodudur. Çıkmaz sokaklara girmemenin işaret levhaları gibidir.
Sünnet, Efendimiz (asm)’in Kur’an ahlakı ve her asırda ümmetinin çıkış ve kurtuluş reçetesidir.
Şimdi biraz da asr-ı saâdete gidelim ve o halet-i ruhiyeden hisse almaya çalışalım.
Efendimiz (asm) peygamberlik vazifesine başladığında Mekke müşrikleri kendisine gelmişler ve Mekke’nin krallığını, para ve en güzel hanımları teklif etmişlerdir. Yeter ki Efendimiz (asm) daâvâsından vazgeçsin veya biraz taviz versin, belki de şirk karşısında sessiz kalsın.
Ancak Peygamberimiz (asm) bir elime ayı, diğer elime güneşi verseniz ben dâvâdan vaz geçmem demiştir. Öyleyse Peygamberimizin dâvâm dediği acaba neydi?
Bu dava siyâset ve devleti ele geçirmek dâvâsı olsaydı zaten bunu müşrikler vermişler ve teklif etmişlerdi. Demek ki siyaset dâvâsından daha zarûrî ve Allah’ın marziyatı olan dâvâ imân ve tevhid dâvâsıydı ki Efendimiz(asm) bunu seçti.
Sonuç ne oldu? Belki de şer gibi görünen Mekke’den hicret edildi. Sıkıntılar ve meşakkatler yaşandı. Zahmetten rahmete geçişin ön şartları tahakkuk etti.
Şimdi de bizden bir hicret istenmiş olmasın? Asr-ı saâdetteki hicretten kalbî imâna, enfüsî duâya ve de kulluğa bir hicret dersini çıkaramaz mıyız?
Çünkü Medine’de imân, duâ ve kulluk kalplerde ma’kes buldu. İmân hayata te’sir etti. Daha sonra Allah’ın rızası tahakkuk etti ki Mekke çok kolay bir şekilde fetholdu. O zaman ferec ve fütuhat için önce Mekkî bir imân ve duruş, kalbî ve enfüsî bir hicretten sonra Medine gibi bir hayat ve sonunda ise yine Mekkî bir fütuhat olması gerekiyor olmalıdır. Bu yolculukta ise nefsî ve hissî hazlar olmamalı, meşakkatli zorluklar yaşanmalı ki Rıza makamlarına çıkılabilinsin.
O halde afaktan enfüse dönmek, kesretten vahdete ulaşmak, asr-ı saâdetten günümüze sünneti taşımak mecburiyetindeyiz. Âhirzamanın kurtuluş reçetesi, asr-ı saâdet metodu ve günümüzde ise bu metodu takip eden Risâle-i Nur mesleğidir.
Abdülbâkî ÇİMİÇ